بایدها و نبایدهای سوختگی؛
در برخورد با بیمار سوخته چه كنیم؟
آقای هویج: در ایران هشت برابر متوسط جهان، سوختگی اتفاق می افتد. نتیجه این میزان سوختگی در كشور، بستری شدن سالیانه ۳۰ هزار نفر با سوختگی شدید در بیمارستان ها و فوت ۳۰۰۰ نفر است. با آگاهی درباره سوختگی و چگونگی برخورد با آن می توان عوارض ناشی از این حوادث را كاهش داد.
به گزارش آقای هویج به نقل از ایسنا، سوختگی ها بر مبنای اندازه و عمق سوختگی طبقه بندی می شوند. در سوختگی های درجه اول یا سطحی، فقط لایه اپیدرم پوست درگیر می گردد. در این سطح اپیدرم قرمز و بدون تشكیل تاول است. نشانه های آن درد، قرمزی و رنگ پریدگی است و بافت و پوست سالم می ماند.
سوختگی های درجه دوم هم لایه اپیدرم پوست را تخریب می كنند و لایه درم دچار تورم زیر جلدی و درد می گردد. علائم و نشانه های آن هم درد، تاول، قرمزی، سفید شدن با فشار و سفت شدن بافت است. در سوختگی های درجه سوم هم همه لایه های پوست تخریب می شوند. بافت های چربی، عضله، اعصاب، خون و استخوان هم ممكن است درگیر شوند.
سوختگی حرارتی رایج ترین نوع سوختگی است كه ناشی از تماس پوست با حرارت بالا مانند بخار، آب جوش، آتش و… است. در سوختگی های الكتریكی جریان با ولتاژ كم (متناوب) یا ولتاژ بالا (مستقیم یا متناوب) می تواند سبب بروز سوختگی الكتریكی شود. این سوانح در نتیجه تماس با جریان الكتریكی اعم از قرار دادن شی ای در پریز یا گاز زدن یا كشیدن سیم رابط وسایل برقی تولید می گردد. در سوختگی های شیمیایی هم اسیدها و بازها سبب سوختگی های شیمیایی می شوند. معمولا بازها نسبت به اسیدها صدمات شدیدتری را به وجود می آورند. عوامل اسید و باز شامل شوینده های خانگی و تركیبات صنعتی هستند.
اولین اقدام بعد از بروز سوختگی ها
اگر موضع سوخته در محل زیر لباس باشد، ابتدا اقدام به بیرون آوردن لباس كنید، اما نكته بسیار مهم اینجا است كه در صورتی كه سوختگی به حدی شدید است كه پارچه لباس به پوست بدن چسبیده است، هیچگاه با كشیدن پارچه تلاش در جدا كردن لباس از سوختگی نكنید، بلكه پارچه را دور تا دور سوختگی با قیچی بریده یا با همان لباس مرحله پایین آوردن دما با آب سرد را انجام داده و در نخستین فرصت به پزشك رجوع كنید.
به هنگام تولید سوختگی برای كاهش ضایعات آن از مالیدن هرگونه روغن و یا كره بپرهیزید. چربی، گرمای سوختگی را در پوست نگه داشته و شدت سوختگی را بیشتر می كند. كاربرد پمادها و لوسیون های مخصوص تنها در سوختگی درجه اول می تواند كارساز و مفید واقع شود.
محل سوختگی حاصل از مایعات داغ (مانند آب چوش، آب باتری ماشین، سوپ و …) را بلافاصله با آب سرد (نه آب یخ) بشویید. بدین سان در صورتی كه حرارت بالای مایع داغ سبب سوختگی شده باشد، با این كار دمای پوست سوخته پایین آمده و در سوختگی ناشی از تماس با محلول های اسیدی و یا بازی، جریان آب سبب رقیق شدن ماده و از بین رفتن ادامه تاثیرات حاصل از آن می گردد.
پوستی كه دچار سوختگی شده بهتر است با پانسمان پوشانده شود؛ زیرا سدی كه مانع ورود میكروب ها به داخل بدن است، شكسته شده و همینطور این پانسمان ها بهتر است روزانه تعویض شوند و سیر بهبود زخم به صورت روزانه از جانب پزشك رویت شود تا در مواردی كه نیاز به مصرف آنتی بیوتیك موضعی یا اینكه نیاز به جراحی است، مشخص شود. در سوختگی های سطحی و كوچك در صورتی كه هر گونه علائمی از تغییر شكل زخم، التهاب، تورم، درد شدید یا تب تولید شود، بهتر است بیمار تحت نظر پزشك متخصص ادامه درمان را پیگیری كند.
زخم سوختگی برای بهبود علائم بهتر است چرب نگه داشته شود، اما به یاد داشته باشید هیچ پماد و داروی موضعی وجود ندارد كه جای سوختگی را از بین ببرد یا مانع تولید جوشگاه سوختگی شود. به طور جدی از تبلیغات بی مورد بعضی داروها باید جلوگیری كرد. در واقع، درمان یك زخم سوخته فقط از جانب پزشك متخصص ممكن است. در طول زمان بهبود زخم سوخته هم بهتر است از نظر تغذیه ای رژیم پر پروتئین و پر كالری و همینطور حاوی مقادیر بالای ویتامین C مصرف شود كه سبب تسریع در التیام زخم سوختگی می گردد. خود تاول ها بعنوان پانسمان بیولوژیك از منطقه سوخته محافظت می كنند، ولی در مواردی كه تاول خونی شود یا روی مفاصل بزرگ باشد یا عامل سوختگی، مواد شیمیایی باشند، بهتر است تاول ها تركانده شوند و پوست سوخته پانسمان شود.
بایدها و نبایدهای سوختگی
بنابر اعلام روابط عمومی جمعیت حمایت از بیماران سوخته، نباید در محل سوختگی شدید از پماد، كره، یخ، دارو، خمیردندان، كرم، اسپری های روغنی یا هر گونه درمان خانگی بهره برد.
به محل سوختگی فوت نكنید یا به سمت آن سرفه نكنید و نفس نكشید. همینطور نباید تاول های سوختگی یا پوست های صدمه دیده روی آن را دستكاری كرد. لباس ها یا پارچه ای كه به محل سوختگی چسبیده را به زورجدا نكنید. نباید به كسی كه دچارسوختگی شدید شده از طریق دهان مایعات یا خوراكی داد. سوختگی بسیار شدید را در آب خیلی سرد قرار ندهید؛ چون این كار می تواند سبب تولید شوك در فرد شود.
مردم باید مراقب باشند زیر سر كسی كه احتمال سوختگی مجاری تنفسی دارد بالش قرار ندهند؛ زیرا این كار ممكن است سبب بسته شدن راه تنفس او شود.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب