همزمان با روز بهورز تشریح شد
31هزار بهورز، مسئول مراقبت های اولیه سلامت در روستاها
به گزارش آقای هویج، مدیر گروه نیروی انسانی مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت ضمن اشاره به خدمات گسترده بهروزان در جهت کاهش فاصله میان شاخصهای سلامت در شهر و روستا، درعین حال توضیحاتی در رابطه با وضعیت استخدامی بهورزان ارائه نمود.
دکتر محمدرضا رهبر در گفتگو با ایسنا، همزمان با روز بهورز ضمن اشاره به شعار این روز در خصوص «بهورز؛ تضمین کننده سلامت و امنیت اجتماعی مردم روستا»، اظهار داشت: هم اکنون تعداد ۳۱ هزار و ۱۴۸ بهروز در کشور فعال می باشند اما طبق طرح گسترش، برای رسیدن به شرایط ایده آل می بایست ۴۳ هزار و ۱۲۸ بهورز داشته باشیم. البته همین تعداد بهورز موجود بیشتر از ۹۸ درصد روستاهای کشور را زیر پوشش دارند و روستاهای باقی مانده، روستاهایی با جمعیت خیلی کم و پراکندگی بالا هستند.
شاخص ۹۸ درصدی دسترسی به مراقبت سلامت اولیه در ایران وی ادامه داد: عدد ۹۸ درصد شاخص از نظر آمار دسترسی به مراقبت های سلامت اولیه در مقایسه با سایر کشورها شاخص بالایی است و این درحالی است که پهنه جغرافیایی ایران بسیار گسترده است و بهورزان مراقبت اولیه سلامت را به این جمعیت عرضه می دهند.
جزئیاتی از اجرای "طرح گسترش" در نظام بهداشتی وی در رابطه با "طرح گسترش"، توضیح داد: این طرح ساختار نظام شبکه را مشخص می کند و می گوید درقالب یک سطح بندی خدمت، چه تعداد از واحدهای ارائه ی خدمت در چه نقاطی باید مستقر شوند و چه پرسنلی باید در آنجا باشند تا خدمت در چارچوب نظام ارجاع به مردم عرضه شود. نخستین سطح ارائه ی خدمت در "طرح گسترش" خانه های بهداشت در مناطق روستایی و پایگاه های سلامت در مناطق شهری هستند. در سطح دوم عرضه خدمات مراکز جامع خدمات سلامت روستایی، شهری و شهری_روستایی قرار دارند. در خانه های بهداشت بهورزان و در پایگاه های شهری مراقبین سلامت فعال می باشند. در مراکز جامع خدمات سلامت علاوه بر بهورز یا مراقب سلامت، پزشکان و اعضای تیم سلامت شامل ماما، مراقب سلامت، کارشناس بهداشت محیط، کارشناس بهداشت حرفه ای، کارشناس سلامت روان و دندانپزشک هم مستقر هستند. در سطح سوم عرضه خدمات، خدمت تخصصی در کیلنیک تخصصی و بیمارستان عرضه می شود. حوزه معاونت بهداشت مسئول انجام " طرح گسترش" در سطح اول و دوم عرضه خدمات است.
دکتر رهبر، افزود: سند تقویت نظام شبکه یک سند عملیاتی برای تقویت شبکه بهداشتی است که بخشی از سند در مولفه های گسترش تبیین شده و برخی مولفه ها مانند افزایش پوشش خدمات، نظام پرداخت، ارتقای نیروی انسانی، ارتقای مشارکت مردمی و... در ارتباط با ارتقای فرایندها است. سند تقویت نظام شبکه نگاهی برای تقویت ساختار نظام شبکه و تقویت عملیات برای بهبود دسترسی، عملکرد و بهبود شاخص ها است.
او در رابطه با خدماتی که بهروزان به جمعیت زیر پوشش خود عرضه می دهند، خاطرنشان کرد: مراقبت بیماری واگیر و غیرواگیر، سلامت خانواده و جمعیت، سلامت محیط و کار، بهداشت دهان و دندان و سلامت روان، مراقبت دوران بارداری، واکسیناسیون و... در سطح یک ارائه ی خدمت توسط بهورزان به آحاد مردم عرضه می شود.
۱۸ هزار خانه بهداشت فعال در سرتاسر کشور وی درمورد تعداد خانه های بهداشت فعال در سطح کشور، اظهار نمود: حدود ۱۸ هزار خانه بهداشت فعال در کشور داریم. در حال حاضر بسته به میزان جمعیت روستا، هر خانه بهداشت با تعدادی بهورز فعال است. به صورت معمول یک جمعیت کمتر یا برابر هزار نفر با یک بهورز قابل پوشش است، البته با شمار بهورزان فعلی، ما بیش از یک بهورز به ازای هر هزار نفر جمعیت داریم که ارائه ی خدمت کنند.
وضعیت استخدامی بهورزان چگونه است؟ مدیر گروه نیروی انسانی مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت در پاسخ به این سؤال که آیا بهورزان از امنیت شغلی برخوردار هستند؟، بیان نمود: در بین رده های مختلف نیروی انسانی از نظر شاخص ها، بهورزان بهترین و بالاترین امنیت شغلی را دارند؛ چونکه درصد نیروهای رسمی ما در بهروزان بیشتر است. نظام سلامت تلاش می کند بهورزی که در روستا ساکن است از ابتدا استخدام رسمی یا پیمانی باشد؛ ازاین رو این افراد امنیت شغلی بالایی دارند و قراردادهایشان دولتی و استخدام رسمی است. تعداد افراد قراردادی در بین بهروزان کمتر است. حالا از ۳۱ هزار و ۱۴۸ نفر بهورز فعال در حوزه سلامت ۲۶ هزار و ۷۴۸ نفر استخدام رسمی و پیمانی هستند و تعداد افراد قرارداد کار معین هم ۴۴۰۰ نفر است.
او تصریح کرد: مجوزهای استخدامی از راه سازمان امور اداری استخدامی به وزارت بهداشت اعطا می شود ولی همیشه زمانی که مجوز داده شده است از آنجاییکه ایجاد دسترسی به خدمات در نقاط روستایی در اولویت بوده است بیشترین تعداد استخدام را به بهورزان اختصاص داده ایم که دلیل این کار به چند سیاست باز می گردد.
سیاست های وزارت بهداشت در جذب بهورز وی ادامه داد: سیاست اول ایجاد دسترسی برای مناطق محروم و روستایی است. سیاست دوم اینست که ما در شهر امکان بهره برداری از بخش خصوصی برای عرضه خدمات را داریم ولی در روستا این امکان کمتر است؛ ازاین رو تلاش ما اینست که از نیرویی در روستا استفاده نماییم که استخدام دولت باشد و در چارچوب قرارداد رسمی و پیمانی این کار را انجام می دهیم.
دکتر رهبر در رابطه با خدماتی که بهورزان در دوره شیوع کووید ۱۹ عرضه کردند، خاطرنشان کرد: بهورزان بعنوان عامل اصلی برای جلوگیری از کرونا فعالیت کردند. در روستا مردم به شکل مراقبت فعال خدمات دریافت می کنند و آحاد مردم روستا به بهورز و خانه بهداشت دسترسی دارند به همین علت بهورز این امکان را داشته است که در رابطه با کووید۱۹ آموزش های اولیه لازم را به مردم عرضه نماید. در وهله دوم غربالگری شفاهی یا عملی (انجام تست) مردم روستا از نظر مبتلا شدن به کووید۱۹ انجام می گرفت. با دسترسی بهورزان در ابتدای اپیدمی کرونا حدودا همه جمعیت های روستایی آموزش داده شدند. بخش سوم فعالیت بهورزان در زمینه کرونا این بود که تمهیداتی بیندیشند که افراد مبتلا، در قرنطینه قرار گیرند و کاری کنند که انتقال ویروس به سایرین رخ ندهد. بخش چهارم فعالیت بهروزان بازدید از اماکن برای پیشگیری و کنترل فضاها بوده است. اساسا بهورزان با این فعالیت ها تا حد زیادی اپیدمی را کنترل کرده و بار مبتلا شدن را کاهش دادند و در نتیجه از فشار به سیستم بهداشتی و درمانی کاسته اند.
درخشش نام "بهورز" در ادبیات علمی سلامت جهانی وی با اشاره به اینکه بهورزان یکی از مهم ترین رده های نیروی انسانی در نظام شبکه سلامت کشور هستند، اظهار نمود: این افراد در گستره تمام روستاها در حال عرضه خدمات هستند. بهورزان به حدی در شاخصهای سلامت روستایی اثرگذار بودند که سازمان بهداشت جهانی، بهورزان ایران را بعنوان یک نمونه از عرضه دهندگان خدماتِ چند پیشه در دنیا معرفی کرده است. در منابع گوناگونی که در سازمان بهداشت جهانی انتشار یافته است، از بهورز با همین اسم، نام برده شده است. در واقع بهورز در ادبیات علمی سلامت جهان، با همین اسم بهورز شناخته می شود. ایران یکی از منحصربه فردترین کشورهایی است که با به کارگیری بهورز موفق به عرضه بیشتر از ۹۸ درصد از خدمات مراقبت اولیه سلامت شده است.
او تصریح کرد: بهروزان عجین شده با کار و زندگی مردم و برخواسته از نهاد روستا هستند. این افراد بومی روستا انتخاب می شوند که عمیقا مسائل فرهنگی و رفتار اجتماعی را می شناسند و با مردم یار و یاور هستند. بهورزان باهوش ترین و آماده ترین افراد برای اجرای خدمات هستند. این افراد قدرت توانمندسازی جامعه نگر و ارتقای مشارکت های برون بخشی دارند یعنی می توانند از نهادهای روستایی در جهت کنترل عوامل خطر روستا استفاده نمایند. بعنوان مثال می توانند طرح بهداشت کشاورزی را با مشارکت جهاد کشاورزی در روستا اجرا کنند.
بهورز؛ عامل کاهش فاصله میان شاخصهای سلامت شهر و روستا وی ادامه داد: بر این اساس است که در منابع مختلف قید شده است که بهورزان نقش موثری در ارتقای امید به زندگی، کاهش مرگ مادران باردار، بهبود وضعیت سلامت و شاخص بیماری ها در ۴۰ سال گذشته و... را داشته اند. سازمان بهداشت جهانی اعتقاد دارد بهبود شاخصهای سلامت در روستاهای ایران و کاهش فاصله میان شاخصهای سلامت در شهر و روستا ناشی از فعالیت بهورزان است.
او در رابطه با نظام آموزش بهورزی کشور، بیان نمود: این نظام متفاوت از نظام آموزش رسمی و عادی است. بهورزان در یک نظام آموزشی مبتنی بر شرح وظیفه تربیت می شوند. یعنی دقیقاً در یک دوره دو ساله آن چیزی را آموزش می بینند که وظیفه آنها است. مثلاً خدمات مبارزه با بیماری های خاصی در نظام سلامت طراحی می شود و حوزه معاونت بهداشت که مسئول تربیت بهورزان است دقیقاً همین خدمات را به آنها آموزش می دهد و بر این اساس کارایی بهورز بالا می رود.
منبع: آقای هویج
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب